معضل حذف زبان مادری توسط خانواده
لاله نایب
خانم لاله نایب، متخصص گفتار و زبان از سوئد در خصوص حذف زبان مادری توسط خانواده های غیرفارس می گوید عدم آموزش زبان مادری از سوی والدین غیرفارس زبان به کودکانشان، هیچ پایه و اساس علمی ندارد. آنها برای این کار دلایل خاص خود را دارند و در واقع فکر میکنند که با این کار به کودک در آموزش زبان رسمی کمک میکنند، در صورتی که ذهن او را نسبت به بقیه تنبلتر کرده و خیانت بزرگی را از نظر هویتی انجام میدهند.
دلایلی که والدین از آموزش زبان مادری به کودکان خود پس از مهاجرت طفره میروند، شامل:
- آشنا نبودن به اهمیت آموزش زبان مادری.
- نداشتن توانایی در آموزش زبان مادری.
- فکر میکنند که کودک در جامعه باید به زبان رسمی صحبت کنند و دیگر نیازی به زبان مادری خود ندارد.
- فشارهای اجتماعی که روی خانوادهها حاکم است، به خصوص مسائل مربوط به نژادپرستی و تحقیر زبان و لهجه.
- زبان مادری خود را زبان غیر کاربردی در دنیا دانسته و ترجیح میدهند تا وقت کودکان خود را با آموزش این زبان کمتر تلف کنند.
- کودک دیگر در محیط فارسی زندگی میکند و یادگیری چند جمله برای ارتباط با اقوام والدین کفایت میکند.
متأسفانه موارد بالا، دلایل واهی هستند که بیشتر والدین بدون مطالعه روانشناسانه به آنها پایبند بوده و از آموزش زبان مادری به کودکان خود طفره میروند. حداقل مزیتی که این مسئله میتواند داشته باشد، دو زبان شدن کودک است. از دیدگاه روانشناسان و زبان شناسان، کودک دو زبانه نسبت به کودک یک زبانه، حتی اگر از سنین بالاتری هم شروع کند، نسبت به بقیه از بهره هوش بالاتری برخوردار خواهد بود و بهتر از بقیه میتواند ارتباط خود را شروع کند.
اما دلایلی که باید آموزش زبان مادری را در کودکان، جدی گرفت:
- زبان مادری اولین زبانی است که خود والدین به آن تسلط کامل داشته و بهتر از زبان جدید میتوانند به کودک نکات و قواعد مربوط به آن را بیان کنند.
- کودک در یادگیری زبان جدید دچار اشکالاتی به خصوص در دستور زبان و تشخیص زمان فعلها میشود. والدین با آموزش زبان مادری و دستور زبان، میتوانند به کودکان خود در فهم دستور زبان جدید کمک بیشتری کنند و از این رو کودک دیگر مشکلی دیگر یادگیری پایه زبان خود نخواهد داشت.
- با یادگیری زبان اول، یک پایه زبانی برای کودکان به وجود آورده میشود که این پایه چه در لغات و در چه ارتباطات با دیگران کمک بسیاری میکند.
- کودک یک فرد دو زبانه شده و فرد دو زبانه چه از نظر جایگاه اجتماعی و چه از نظر هوش نسبت به بقیه بسیار بالاتر است.
منبع: پایان تک زبانی