The article below is not in standardized Baluchi. We are currently working on it and will provide an updated version soon

نبشتانک: زبیده مصطفی

یک سر ھال انت کہ آ منی دل ءَ باز نزّیک انت، من شمار ءَ آیۓ بارئوا گُوشان. یک ھاندانی گِند و نند یا من وتی ناکو زھگ ءِ چُک کہ آ باز وش دل ءِ چُک انت من گوں آئی ءَ گپ و تران کنگائیتاں گُڑا آئی ءَ وتی شوق پسند و نا پسندانی سرا هَبر کُرت- من گُشت کہ تئو نزیک ءَ بیا من اِش نکناگان۔ من ءَ یک گُوشی ءِ ہم گُوشان ءَ کہ آ منا اِش کنگ ءَ کُمَک کنت من ہمائی ءِ نیمگ ءَ اشارہ کُرت و اے هبر گُشت- آئی ءَ منی هَبر زُرت۔ منا کہ ہمی گُوشی گوُشان ءَ گُڑا اے زھگ ءَ ایشے تہا ہم باز دلچسپی زُرت بلے اے گوُشی ءِ چارگ پیسر منا لہَتیں شَریں جُستِ ہم کُرت- من آئی ءِ شُوق و جستُ ءَ باز مُتاثر ہم بُوتان-

ما دوئیں اردو زُبان ءَ گَپ و تران ءَ اِتنت – اے وجها نه کہ اُردو مۓ راجی زبان اِنت- اصلا اُردو مۓ ماتی زُبان اِنت۰  چُوں کہ آ زھگ ءِ عُمر ہم کَسان اِنت و اے عُمر ءَ آ دِگہ هِچ زُبان فھم نبیت- اگان من آئی ءَ گون چُوشیں سنجید ءِ ھال ءِ سرا انگریزی ءَ هَبر بکُرت انت گُڑا اے زھگ ءَ دل ءَ چے منی هَبر گُوش داشتگ ات یا ما دوئینءَ چوں شَر اے سر ھالِ سرا هَبر کُرت کُتَگ ات؟ من دل جم ءَ کہ نه- پرچہ کہ یک زھگِ ھر وھدہ ہما چیز ءِ تہا دلچسپی داریت کہ آ آئیا فَھم بیت و آ ہر وھدہ ہما چیز ءَ وھد دنت و وتا مشغول کنت کہ آئیا فھم بییت- و اے ہما وھدا بُوت کُرت کنت که آ اے کار ءَ و آئی اے زبان ءِ شَریں سرا بِفَھمیت–

اے چوُشیں بلائیں هَبر (راکٹ سائینس) ءِ نہ انت کہ کس فَھم مبیت – بلکی اے یک راست ءِ هَبر ءِ و قدرت ءَ کانون انت- بلے اے گپ ءَ مے زانتکار و کَواس ہر وھد ءَ بے ھال کننت- ہمی سوَب اِنت کے مۓ زھگ علم او زانت ءِ توکا کم شُوق دار انت او آھانی دربَرگ او هیل گرگ ءِ شوق ہم کم کم هلاس بئیان بیت- مروچی ای رھبندانی رِدا زھگان ءَ یک اُستاد ایے گپ گُوش دارگ لُوٹ ءَ و آھانی هَبر و گپ دگہ عجب ءِ زبان ءَ اَنت- زھگ آیان ہر وھد ءَ فھم نبنت- باز ءِ وھد ءَ اُستاد وت ہم آہ زُبان ءَ بلد .نه انت و زھگانی سوال و جواب ہم شر اِش کنگ نبنت

آیا کس ءِ یک نو دربریا چے اے اُمیت داشت کُرت کنت کہ آ ہر ممبو جمبو (ہر چیز ءِ) توکا شُوق و دلچسپی بِداریت؟ رسمی علم و زانت اسلا پیداک بئیگ ءَ رند قدرتی یاد گِرگ ءِ نیام ءَ جیڑہ پیداک کنت- اگاں مۓ زانتکار و کواسانی دل ءَ کمو ہم کسانی زھگانی نیمگ ءَ ہمدردی است آ اے قدرتی سِکّگ عمل ءَ دیما برنت و زھگان ءَ تعلیم علم و زانت آھانی ماتی زبان ءَ دئینت- ماتی زبان زھگانہ اے باور دنت کہ آ هیل گِپت و ونت کرت کن انت-

من ءَ راجی نصابِ بارئوا اے چیز سک پدرد کنت که آ چُکۓ زلورت و احساسات ءِ نیمگ ءَ چشم پوشی کنت –  پرچہ کہ یک زبانی راجی نصاب بازیں زھگانی زلورتاں هِچ بر تیواگ ءَ پُر کُرت نکنت. – ۳ ستمبر ءَ ر کُلیں مردمانی تعلیم ءِ دیم روئی ءَ یک جوانیں کردِ است بلے منی نزیک ءَ یک زھگ ءِ زلوراتاں و آئی ءِ نفسیات ءَ آ مُچ بے سود انت- ہر کس ءَ اے مُچی ءَ ہمی پیش دارگ کُوش کرت کہ من چہ دُرست ءَ بَلدتِر اَنت. وھد ءِ کہ اُستاد زھگ ءِ نفسیات ءَ نزانت و نفَھمیت گُڑا اے ناسرپد انت اے سَوب ءَ بازیں نو دربر ھرابیانی آماچ بنت و وتا زہنی هوالا ءَ محفوظ َکر نکن انت-

یک راجی نصاب (سنگل نیشنل کیریکیولم) زھگ ءُ نُودربرانی زہنی تسکین او پھریزگ ءِ سرا ھاموش انت- اے جیڑہ ھڈ او جنجال هاس دری زُبان زھگانی دربرگ ءِ صلاحیت ءَ نِزور کنت-  یک راجی نصاب بازیں زُبان دود و ربیدگ ءَ ہم ھلاس کنت- دَری زبان چُکانی شرگداری و نگد کنگ ءِ ھیالاں ہم ھلاس کنت- دری زبان بُنُکی وانگ او در برگِ صلاحیت ءَ ہم ھلاس کنت- ایشی ءَ چے اے ہم بیت کہ ما یکِ دومی دود و ربیدگ ءَ ہم بیھال کن اِنت- دُرستاں چے گیش زانت و دانشِ دیم روئی ھلاس بیت- اگاں لھتیں وھد ءَ زھگان ءَ آھانی ماتی زبان ءَ تعلیم دیئگ بیبیت آ زھگ نه تہنا شریں انسان جوڈ بنت بلکیں آ علم و زانگ ءِ تہا وشی ہم زُورنت- کُلیں دنیا ءَ کانون همیش انت کہ زھگان ءَ آھانی ماتی زبان ءَ تعلیم بدے بلے یک راجی نصاب ءِ راہ و رھ بند چُوش نئینت- و اے راه و رھ بند یک سال پیسر چیروکائی بدل کنگ بوتگ انت-

من ہمی فھم بئیان که کلاس یک ءَ چه انگریزی و اردو یک مضمون ءِ وڈا وانینگ بنت- عمومی زانت، چاگردی علم و سلام اردو ءِ درس ءِ توکا هور کنگ بنت و ریاضی و پِزشک انگریزی توکا بنت-

اے زبان مۓ زھگان فِکری زلورارتاں هچ وڈ پُر کُرت نکنت— اے مۓ زھگانی سرا زور داتگیں زبانا- اے زبان آھانی جندے ماتی زبان نئینت- اے زبان زھگانی راجی بندش ءِ سوَب بیت آھان ءَ وانگ و دربرگ ءَ نیلیت- بلکیں اے یک وت جوڑ کتگیں زبان زور زھگانی سرا داتگ انت- آ بے وس انت ہمی زبان ءَ اے درس ءَ وان انت بلے پا شوق نوان اَنت-

مارا اے چیز زانگ لوٹیت کہ پاکستان ءَ بازیں راج نشتگ و آباد َانت- باید همیش انت کہ زانت و علم ہر راج ءَ ہمائیے ماتی زبان ءَ دئیگ بیبیت- باید همیش انت کہ ہر جاہِ مردم وتی ماتی زبان ءَ وانینَگ بیبیت – اِے دگہ زبان هنچو کہ اُردو و انگریز ءَ- آ ہم زھگانہ وانینگ بیبنت بلے بُنوکی زانت باید انت گوں باز احتیاط ءَ زھگان آھانی ماتی زبان ءَ دیئگ بیبیت –

دہ سال پیسر یک بِریتانی زبان زانت ءَ یک رپورٹِ پاکستان ءِ سرا نِوشتگ ات که آ رپورٹ ءِ توکا آئی ءَ ہمی سوج ءِ داتگ ات کہ بایدیں پاکستانی دانشور پاکستان توکا زبانانی سرا پٹ او پول بکان اَنت- اگاں ما اے داب بِکرت انت مروچی مارا یک راجی نصاب ءِ پُشت ءَ جُهد کَنگ نلوٹیتگ اَت- بلے انگت هم باز وھد نگواستگ-

توَست: ڈان, Published on September 24th, 2021