زبان ءُ ربیدگی زورانسری
The article below is not in standardized Baluchi. We are currently working on it and will provide an updated version soon
سعید پیوندی شھدر برجاہ ءِ پروفیسر انت ءُ سوشلوجسٹ انت- آ گوَشیت چاگردی پٹ و پولانی تہ اے گپ تچک انت کہ مزنیں زبانے ءِ آرگ بازیں رنگ ءَ دومی زبان ءِ سر ءَ سان دور دنت ءُ آ ھندانی چاگردی ءُ وانگی دیمروی ءَ تاوان دنت اے ٹکر چہ آئی ءِ نبشتانک ءَ زورگ بُوتگ “وانگ ماں ایران ءَ ءُ ماتی زبان ءِ واستہ اڑاند” کہ بیست ءُ یک فروری دو ہزار بیست ءَ شنگ بُوتگ
نوزددھمی کرن ءَ بہ گرداں ءُ صنعتی دیمروی ءَ گوں ھنَد ءُ جاھانی زبان ڈالچار کنگ بُوتگ انگت آ زمانگ ءَ یک لیکہے بُوتگ کہ زبان ءِ پرک ءُ پیر چاگردی دیمروی ءُ گیشتری ءَ ربیدی، زبان ءُ نسلی دیمروی ءُ کسانیں راجاں ءَ اوشت ءِ آماچ کن انت پمیشکہ بازیں مُلکاں آسانیں راھے درگیتک کہ یک سرکاری زبانے آرگ بہ بیت ہما زبان کہ مستریں یا زرداریں تبک ءِ زبان اَت اے رد ءَ کسانیں ءُ دمگی زبان وئیل ءِ آماچ کنگ بُوتنت
مرچی یک بلائیں جیڑھے ودی بوگ ءَ انت کہ ماتی زبان یک دگے نیمگے روگ ءَ انت ءُ دومی سیمسراں چیاکہ سیاسی ءُ زمینی جیڑہ یک نیمگے دومی نیمگ ءَ ربیدگی جیڑہ اَنت دنیا ءَ ہچ چوشیں ملکے نیست کہ اود ءَ یک زبانے ءَ گپ جنئَگ بیت بازیں زبان اَست انت ہمک سیمسر ءِ تہءَ، اے راستی ملک ءِ تہ ءِ زبان ءِ پالیسیءَ گڈومنج کنت ءُ یک سیاسی رنگے زُوریت۔ میان استمان ءَ مزنیں کساسے ءَ لڈ ءُ بار ءُ کسانیں مہلوکانی جوڑ بوگ ماتی زبانانی واستہ اڑاند ودی کنت۔ زمینی سیمسرانی جتائی مردماں مجبور کنت کہ وتی اولی زبان ءَ ھلاسی ءُ بیھالی یے نیمگءَ بارت
اے کرن ءِ نیام ءَ ءُ گلوبلائزیشن ءِ گیشی ءَ گوں مزنیں تاگتانی جوڑ بوگ ءَ مزن ءُ تاگتوریں زباناں پہ کسانیں زباناں گیش جیڑہ پیداک کُتگ۔ زبان ءِ جاہ ماں چاگرد ءِ تہ ءَ چہ تاگت ءَ جتا کنگ نہ بیت۔ وھد ءُ زلورتانی ھساب ءَ ءُ ھستیں وھد ءِ لوٹانی پیلو کنگ ءِ واستہ زبان هم نوک ءُ شاھگان کنگی دانکہ آ ھستیں وھد ءِ راستیاں گوں دچار بہ بنت
یک مزنیں ترانے ماتی زبان ءِ بابت ءَ ایش انت کہ زبان ءُ ملکانی وانگ جاھانی تہ ءَ زبان ءِ سیادی اِنت- وانگی نظام زبان ءِ دیمروی ءُ آسراتی دیگ ءِ مستریں وسیلہ انت ءُ زبان ءَ نوکی ءِ نیمگ ءَ برئَگ ءُ ربیدگی ءُ زبان ءِ ھیل کنگ ءَ باز کمک کنت نوزدھمی کرن ءَ دو مزنیں کار بوتگ کہ دپتری زبان وانگی زبان جوڑ کنگ بوتگ اولی کار اے رِد ءَ کہ ھما مستریں زبان (باز زبانی راج ءُ ملکانی تہ ءَ ) آرگ یا کہ گْوَستگیں ایردستیں ملکانی تہ ءَ ءُ ملک ءِ سرجمیں آباتی یے سر ءَ
اے رد ءَ یک چیزے گندگ ءَ کئیت کہ مچانکی ءُ راجی پجاّ رءِ مھکم دارگ ءُ پروشت ءُ پروشءَ رکّگ ءِ جھد کتگ ایشی ءِ منوگرانی ھیال انت ہما ملک کہ اود ءَ باز زبان ءُ ربیدگ است انت اے چیز نزوری ءِ نیمگ ءَ بارت یا کہ نسلی ءُ یا راجی زرمبشت چِست کنت دومی رد ءِ تہ ءَ ہما ملک انت کہ آ زبان ءِ بدلی ءَ منّ انت ءُ آیان ءَ وتی زبان ءِ ھیل کنگ ءُ وانینگ ءِ (اولی یا دومی زبان ءِ رنگ ءَ ) موہ دئینت ماہ وانگجاھانی تہ ءَ-
زبان ءِ بدلی ءِ اے لیکہ بازیں جاھاں وانگ نظام ءِ تہ ءَ بازیں زبانانی ھستانکی ھیسیت ءَ است انت ءُ برے برے مزنیں زبان ءِ ھواری ءَ ماتی زبان ءِ ھیل کنگ ءُ وانگ ءِ رواج ام است انت ۔سوئزلینڈ، کینڈا ءُ بیلجیئم گوَستانک ءَ بہ گر داں مرچیگ ءَ بازیں تجربت ءُ بازیں زبانانی جاہ دیگ کارمرز کتگ دگے ملکے انڈیا انت کہ بیست ءُ دو زبان انت ئِے وانگی نظام ئِے- چاگردی پٹ ءُ پولانی ردءَ بازیں زبان ءِ پالیسی ءِ شرتریں آسرال انت ءُ کسانیں زبان ءِ مردماں گیش موہ رسیت وتی ربیدگ ءُ ربیدگی ھستانکی ءِ زندگ دارگ ءُ واستہ ءُ گیش کمک کنت پہ ھیل کنگ ءَ ۔ماتی زبان ءِ جاہ نہ دیگ بازیں زاتی، تبزانتی ءُ پجارّی جیڑھانی نیمگ ءَ بارت ۔ باز زبانی ملک اے چیز ءِ ھیالءَ بہ دار انت اے چیز چاگردی ناتپاکی ءِ نیمگ ءَ مہ بارت
ملک ءِ تہ ءَ ھندی زبانانی نیمگ ءَ دلگوش گور کنگ ءُ زبانی ربیدگ ءِ بدلی بازیں چیزانی زانگ شرّی کاریت ءُ نوکیں کانشسنس ےءِ ودی بوگ ماتی زبانانی بابت ءَ یک جْوانیں ءُ شرّیں عملے پہ ھندی ءُ نسلی مردمانی واستہ اے رِد ءَ دو چیزانی زانگ ہژدری انت- اے اولی چیز ایش انت کہ ماتی زبان ءَ وانگ ءُ وتی ماتی زبان ءَ وانگ ءُ دربرئَگ چہ بندات ءَ ءُ راجی زبان ام کم کم ءَ وانینگ ءَ ما گندیں کہ ہشت ءَ پد راجی زبان ءِ ارزشت پدءَ گیش بوان کنت
دومی ماتی زبان ءِ وانگ انت ایشی ءِ مکسد ایش انت کہ راجی زبان مستریں زبان بیت ءُ دپتری زبان ءِ ھواری ءَ آ وتی ماتی زبان ءَ بلّے دربر اَنت ایشی ءِ تہءَ بازیں چیز مان کنگ بنت دپتری ءُ راجی زبان ءِ تہءَ- ھسابءَ چہ در ایران ءِ تہءَ کسانیں راجانی زبان ءُ گالواراں جاہ نیست چوشکہ ترک، کرد، عرب ءُ بلوچ اَنت- بازیں زبان ءُ گالوار اگاں جاہ دیگ بوتیناں یا آ وانگی نظام ءِ تہءَ بوتیناں گڈا ایشانی وتی گوما یک راجدپترے گوننت اے زبان تہنا گپ ءُ اھوال ءِ واستہ نہ انت بلکیں اے گالوار ءُ زبانانی راجدپتر، ربیدگ ءُ آیانی ھندی زند ءُ انسانی چاگرد ءِ بندوکی مان انت
ھساب ءِ رِد ءَ وانگ ءِجند کسانیں راجانی کرّ ءَ کم سربوتگ ایران ءَ تہءَ چہ فارسی گپ جنوکاں ۔دوہزار ہپدہءِ مردم شماری ءِ رِد ءَ ایران ءِ تہ فارسی گپ جنوکیں صوبہ آں تھران، اسفھان، سمننان ءُ یزد بیست ءَ چہ پانزدہ ءَ وانگ ءُ زانت گیشتر چہ ایندگہ صوبہ آں بزانکہ سیستان ءُ بلوچستان ءُ روبرکتی آزربائیجان ءَ ۔
دوریں ھند ءُ دمگ کہ اود ءَ فارسی گپ جنگ نہ بیت وانگی رد ءَ گیشتر پدمنتگ انت پہ درور گیشیں وانگ ءِ راہ یک سیستان ءُ بلوچستان ءِ میتگے ءِ جنک ءِ واستہ ہشت درسد کم انت چہ تھرانءَ
اے درست زبان ءِ سوب ءَ بوگ ءَ انت بلئِے نیزگاری ءُ پدمنتگی اوں مزنیں سوب انت چاگردی پٹ ءُ پولانی رِد ءَ مزنیں زبانے ءِ زور آرگ ربیدگ رنگ ءَ کسانیں زبان ءُ راجانی وانگ ءُ دیمروی ءِ سر ءَ مزنیں ھرابیں سان دور دنت- ایران ءِ تہءَ چہ بندات ءَ نوکیں وانگجاھانی جوڑشت ءَ گوں ھندی زبان ءُ گالوارانی سر ءَ ہچ پئیم ءَ دلگوش دئیگ نہ بُوتگ
اے درست زبان ءِ سوب ءَ بوگ ءَ انت بلئِے نیزگاری ءُ پدمنتگی اوں مزنیں سوب انت چاگردی پٹ ءُ پولانی رِد ءَ مزنیں زبانے ءِ زور آرگ ربیدگ رنگ ءَ کسانیں زبان ءُ راجانی وانگ ءُ دیمروی ءِ سر ءَ مزنیں ھرابیں سان دور دنت- ایران ءِ تہءَ چہ بندات ءَ نوکیں وانگجاھانی جوڑشت ءَ گوں ھندی زبان ءُ گالوارانی سر ءَ ہچ پئیم ءَ دلگوش دئیگ نہ بُوتگ
