پیشّی و پیرُکۆ
مُنیر اَهمَد بادینی
لَهتێن وَهد نگوَستگ‌اَت که مئے نۆکێن کِرێهی مکانئے تَها یَک پیشّیے گۆنبیدَلِّت. اے چُش بوت که هَر شَپ وَهدے که ما په شامئے نانئے وَرگا نِشتێن، برانڈَهئے بُرزا چه کۆٹیئے رۆشِندانا پیشّیئے میاۆن میاۆنئے تئوار آتک. گُژنگێن پیشّیے اَت که گۆن نانئے بۆا آشنا، درُستێن گِسێا آتک، برانڈَهئے سَرا سراپ کَنان مئے کۆٹیئے جالیدارێن رۆشِندانا میاۆن کَنان وَتی سَریاێر کُرت که آییئے چَمّ چۆ چِراگا لَگِّتنت و آ وَتی بَرۆتان سُرێنان سَکّێن میاۆنمیاۆن کُرت و پَدا وَهدے که آ چه مئے نێمگا نااُمێت بوت که ما آییا هَڈّ و نانئے لُنکهے ندئیێن، آ میاۆن میاۆن کَنان په وَتی نادرُستێن گِسا رَهادگ بوت… بَلکێن آ بَزّگ چه اِدا هَم نااُمێت اَت.
اَنچا من لۆٹِت که په آییا کَپّ و چُنڈے بشانان، بَله منی جَنێنا گوَشت که نانی مدئے دوارگ هێلاکَ بیت، هروهدَ کئیت. من وَتی جَنێنا رازی کَنگئے کۆشِست کُرت که بَدبَهت گُژنگێن پیشّیے، ما که نانَ وَرێن آییا بۆَ زوریت و آمئے رۆشِندانا کئیت و چَمَّ داریت و میاۆن کَنان اُمێت و نااُمێت پَدا رئوت…چے پَرکے کَپیت که اَگن من په آییا کَپّے نان نارُشتئے تَها چَرپ بکَنان بشانان؟
بَله منی جَنێنا منی گَپّ نمَنِّت. منَ نزانان آییا چه پیشّیئے رَنگا هَم چیا بدَ آتک که آییا منا هَم نه‌اِشت که په آییا لُنکَهے نان بشانان…
بله وَهدے که پیشّی پَدمان‌پَد مئے نانئے وَرگئے وَهدا رۆشِندانا میاۆن میاۆنکَنان بوت، یک رۆچے من وتی جَنێن گوَشت که من اے سَهدارئے اے نااُمێتیا سَگِّتَ نکَنان، من په اِشیا نانئے کَپّے شانان که بلّ سَهدار سێرلاپَ بیت…اَگن هێلاک بوت و هَر رۆچَ آتک، اے چیزّ شرترَ بیت، پَرچا که من زانت کهمئے گِسئے تَها مُشک هَم باز اَت، اَگن پیشّی لاهۆ بوت مُشکانی هئیرَ نمانیت. بله وَهدے که من نانئے کَپّے بۆرێنت که په پیشّیا شانانی، منی جَنێنا منی دَست داشت و گوَشت: «گُمی کَن، منا چه آییئے میاۆن میاۆنان بدَ کئیت و تئو زورئے آییا نانَ دئیئے… مَن تَرا نئیلان هُدا بجنت اِشیا که هَر شَپ مئے نانا زَهرَ کنت و کئیت رۆشِندانا وَتی بوزا اێرَ کنت… و دوارگ تئیی رَهمدِلی بنا بیت و تئو هَر شَپ وَتی نانئے وَرگا نزانئے و پیشّیئے میاۆن میاۆنان گۆشَ دارئے. مَن تَرا نئیلان، بلّ گُمی کَن. آییا وَتی دَست گواتئے تَها په پیشّیا شانت که دور بئے، مُردار!
بَله پیشّی تان اے وَهدی بَزّگ و لاچار لاچار رۆشِندانئے سَرا میاۆن میاۆنکَنان مئے مرد و جَنێنئے جێڑَها سئیل کَنان و گۆش داران اَت و وَهدے آییا منا دیست من پاد آتکان، آییا یَکدَمے چُپّ کُرت، بَلکێن آییا اُمێت بوت نانے دئیگا آن… بَله دوارگ وَهدے که منی جَنێنا منی دَست داشت، آ پَدا نااُمێت بوت که په آییا نان دئیگ و ندئیگئے سَرا تان اے وَهدی جێڑَه اَت. نون آییا وتی سَکّێن سکّێن میاۆن میاۆن دوارگ بنا کُرت. من آییئے سئیل کنگا پَد گۆن وَتی جَنێنا گوَشت: «تئو نزانئے گُژن چۆنێن چیزّے. گُژنا چه پیشّیئے دِلا جُست کَن.«
«بَهتاوَریَ کَنئے گُڑا برئو بدئےای، من تَرا نداران.» منی جنێنا چه منی هبران بزّگ آتک، آییا منا اِجازَت دات که من په پیشّیا چُنڈے نان بشانان.
و وهدے که من نانئے ٹُکُّر برانڈَهئے سَرا شانتنت، پیشّیا سِٹّان و کَپان ٹُکُّر زُرت و وارتنت. چه رَهادگ بئیگا پێش آ یَکوار دوارگ رۆشِندانئے سَرا آتک و یَک میاۆنے جَتی و رَهادگ بوت. پیشّئے هَمے شَرارَتئے سَرا من گۆن وَتی جَنێنا گوَشت: «سئیل کَن تئو گۆن اے سَهدارا اِنکَس مزَنێن نێکیے کُرت، نون آ تئیی مِنَّتا گِرگا اِنت.«
دوارگ هَر شَپ پیشّیَ آتک، چه مئے گِسا سێرلاپَ بوت و شُت. نون مئے جِندا آییئے آیگئے اِنتِزار اَت که وَهد وَهدے آ دێرا آتک، بَله آییئے نانئے بَهر ما اِشت و وَهدے آییئے میاۆنئے تئوارَ بوت، ما نانئے ٹُکُّر برانڈَها شانتنت.
یَک شَپے ما نان وارت و هَلاس کُرت، پیشّی نئیاتک. ما زانت وَهدے وَهدے آ دێرَ کنت. گُڑا ما آییئے اِنتِزارا نِشتێن و دَم په ساهَت مئے چَمّ رۆشِندانئے نێمگا بُرز بوتنت که نون ما آییئے زِڑۆکێن چَمّانَ گِندێن که دَمێا گُڈّ آ کئیت، بَله تان اے وَهدی آ دَرا نه‌اَت. دوار مئے مکانئے هئوێلیئے دَروازگ کَسێا جَت و من پاد آتکان دَروازگ بۆتک. سَڑَکئے بجلیئے رُژنانیئے تَها من یَک پِنڈۆکے وَتی هئوێلیئے دَروازگئے دَپا اۆشتۆک دیست که گۆن منی گِندگا گوَشتی:«واجَه من دو رۆچ اِنت که گُژنگ آن، اَگن نانئے باکۆے هَست، مِهرابانی بکَن.«
و من دیست که اے پیرێن پِنڈۆکے اَت گۆن لَٹّا، لَٹّ و بَند کنان تان مئے دَروازگا وَتا رَسێنتی، نون چه آییئے دَمئے تئوار و هیسکگا مالوم بوت که آ چه دورا آیگا اَت.
آییئے اِسپێتێن ریشّ و کَمزۆریئے گِندگا، منا رَهم آتک و من آتکان و هَر چِنکَس نان اێر اَت، من پیرُکۆئے بگَلا داتنت. پیرێن مرد سَکّ وَشّ بوت و لَٹّ و بَند کَنان رَهادگ بوت.
مَن آتکان و تان اے وَهدی کۆٹیئے تَها ننِشتگ‌اتان که پیشّیئے تئوار بوت. بزان که مرۆچی دراهێن نان من پیرُکۆارا داتنت و یک گُژنگێن بَنی آدَمێا نان دئیگئے وَهدا منا یات نئیاتک که گُژنگێن سَهدارے هَم کئیت!
مَن هئیران بوتان که چۆن کنان؟ بله نانئے یک باکۆے هَم نمَنتگ‌اَت. پَمێشکا من و منی جَنێن وَت نااُمێت بوتێن. پیشّیئے میاۆن میاۆنئے دێما، ما شَرمِندگ آتێن که اِنشَپی آییا نان نرَسِت، پَمێشکا ما چه وَتی نان وَرگئے کۆٹیا دومی کۆٹیئے تَها شُتێن و پیشّی په میاۆن میاۆن کَنگا اِشتِن که تان دێرا پیشّیا میاۆن میاۆن کُرت و منی گۆشانی تَها آییئے تئوار آیان بوت. منا سَکّ رَهم آتک که اے سَهدار مرۆچی گُژنگ منت.
اَرمان که پیشّی منی زُبانا پۆه ببوتێن، من آییا گوَشتگ‌اَت که مرۆچی نان په تئو نمَنتگ، باندا شَپا په تئو زَلور نانَ کِلّێن. مَرۆچی تئیی بَهر یَک نادراه و پیرێن اِنسانێا بُرتگ که آ هَم تئیی وَڑا گُژنگ اَت.
بَله پیشّی میاۆن میاۆن کَنان تان دێرا رۆشِندانا اۆشتۆک بوت و وَهدے نااُمێت بوت من دیست آییئے سراپ کَنگئے تئوار برانڈَها بوت. «بزان آ نااُمێت رئوگا اَت،» من هئیال کُرت.
دُومی شَپا ما پیشّیئے اِنتِزار کُرت، بَله پیشّی نئیاتک سئیُمی و چارُمی شَپئے اِنتِزارا هَم پیشّی نئیاتک. پیشّیئے دَرَک نبوت که تئو مُرتئے یا زندگ ائے.
